Erdoğan, "Batı maalesef Ukrayna-Rusya savaşında sadece provokasyonlar yapıp arabulucu olma çabasında başarısız olurken, biz 2022'de bu arabulucu rolünü üstlendik ve Karadeniz tahıl koridorunu işletmeye başladık." Pazar günü geç saatlerde doğu Erzurum ilinde gençlerle bir etkinlik.
Dönüm noktası niteliğindeki anlaşma kapsamında Ukrayna'dan ihraç edilen tahılın yaklaşık %44'ünü Avrupa'ya, %16'sını Türkiye'ye ve %14'ünü Afrika ülkelerine aldığını bildirdi .
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in başta Afrika olmak üzere en az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelere tahıl ve gübre gönderilmesi önerisini aktaran Erdoğan, ülkesinin Rusya ve BM ile birlikte Rusya ve BM ile birlikte ihtiyacı olan Afrika ülkelerine Rus tahılından elde edilen unun gönderilmesini sağlayacağını söyledi.
Temmuz ayında Türkiye, BM, Rusya ve Ukrayna, İstanbul'da, Şubat ayında Rusya-Ukrayna savaşının başlamasının ardından Ukrayna'nın Karadeniz'deki üç limanından tahıl ihracatına yeniden başlamak için bir anlaşma imzaladı. Sevkiyatları denetlemek için İstanbul'da üç ülkeden yetkililer ve BM'den oluşan bir Ortak Koordinasyon Merkezi kuruldu.
Tahıl taşıyan ilk gemi, küresel bir gıda krizinin kötüleşmesini önleyen tarihi anlaşma kapsamında Ukrayna'nın Odessa limanından 1 Ağustos'ta yola çıktı.
Türkiye cumhurbaşkanı, konuyla ilgili Rusya ile adım attığını teyit ederken, gübre ihracatının "işin daha yoğun bir parçası" olduğunu da söyledi.
Bu ayın başlarında Erdoğan, Rus ve Ukraynalı mevkidaşlarıyla devam eden çatışmayı ve Erdoğan ve Ankara'nın arabuluculuk çabaları sayesinde Kasım ayı ortasında dört ay daha uzatılan tahıl anlaşmasını güçlendirme çabalarını ele alacağını açıklamıştı.
Ukrayna ile Rusya arasındaki benzersiz arabulucu rolüyle uluslararası alanda övgüyle karşılanan Türkiye, defalarca Kiev ve Moskova'yı savaşı müzakere yoluyla bitirmeye çağırdı.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Kasım ayı sonlarında "Rusya ile Ukrayna arasında devam eden ihtilaf, savaşarak değil, diplomasi yoluyla çözülecektir" demişti.
Çavuşoğlu, bu yılın başlarında Antalya Diplomasi Forumu'nda gerçekleştirilen Türkiye, Ukrayna ve Rusya üst düzey üçlü toplantısına atıfta bulunarak, Mart ayına kıyasla "yeni koşullarda yeni gerçekler" olduğunu savundu. “Daha karmaşık hale geldi. O kadar kolay değil ama umudumuzu kaybetmemeliyiz” dedi.
Türkiye'nin devam eden savaşta denge politikasının “son derece faydalı” olduğunu ve Erdoğan'ın “NATO'da Rus ve Ukraynalı mevkidaşlarıyla eşit şekilde görüşebilen tek lider” olduğunu vurguladı.
Karadeniz gazı
Cumhurbaşkanı, Karadeniz'de keşfedilen doğal gaz rezervine de dikkat çekti. "Bu yılın en önemli gelişmelerinden biri" diyen Erdoğan, Türkiye'nin söz konusu doğal gazın 540 milyar metreküpünü "2023'ün ilk çeyreğinde evlerimizde kullanacağını" açıkladı.
2020 yılında Türkiye, kuzey karasularında 540 milyar metreküp (bcm) (19 trilyon fit küp) doğal gaz buldu. Türkiye'nin Fatih, Yavuz ve Kanuni gemileri Karadeniz'de sondaj çalışmalarına devam ediyor.
Ankara ve Moskova da Türkiye'de bir gaz merkezi kurma fikrini gündeme getiriyor ve bildirildiğine göre çalışmalar ve tartışmalar sürüyor . Aynı zamanda 2023 yılında bir karar alınması bekleniyor.
'Savunma' hamleleri
Erdoğan, savunma sanayisinde de "ciddi gelişmeler" yaşandığını söyledi.
"Türkiye savunma sanayiinde böylesine cüretkar bir hamle yaptı ve bu hamleyle ABD dahil tüm Batı'nın gözleri Türkiye'ye çevrildi, hatta bu teknolojiyi (Türkiye'den) almak istiyorlar." söz konusu.
Yine gelecek yıl (2023'te) insansız savaş uçağımız Kızılelma'nın seri üretimine başlanacak ve milli muharebe uçağımızı hangardan indireceğiz."
Geçen hafta başlarında, Türk savunma firması Baykar, mürettebatsız hava muharebe aracı Kızılelma'nın ilk uçuşunu gerçekleştirdi .
Tasarımı sayesinde düşük radar imzasına sahip olan Kızılelma, en zorlu görevleri yerine getirebilecek. Ayrıca yerli olarak geliştirilen aktif elektronik taramalı dizi (AESA) radarı ile 1.500 kilograma (3.300 pound) kadar faydalı yük ile uçabilecek, Türk yapımı mühimmatlarla donatılacak ve durumsal farkındalığı yüksek olacak.
