Afyonkarahisar’da ki işletmeler yeni uygulamayla yumurtanın üzerine kümes ve işletme numarası ile birlikte yumurtlama tarihinin de yazılmasını olumlu karşılıyor. Uygulamanın üretim ve tüketimi daha güvenli hale getirerek tüketicinin daha taze yumurta tüketmesini sağlayacağı belirtiliyor. Alt yapısı hazır olmayan işletmeler içinse süre isteniyor.

Türkiye’nin yumurta borsası olan Afyonkarahisar’da yılda 100 bin tonun üzerinde yumurta üretiliyor. Yıllar önce güç birliğine giden Afyonlu yumurtacılar kurdukları entegre tesislerde tek marka altında ürettikleri yumurtaları el değmeden paketleyerek yurt dışına ve iç piyasaya sunuyor.

Afyonkarahisar Yumurta Üreticileri Birliği(YUM-BİR) Başkanı Mustafa Çelikten, uygulamayı olumlu bulduklarını ancak alt yapısı hazır olmayanlar için erteleme istediklerini söyledi. Uygulamanın yumurtanın izlenebilirliğini sağlayarak daha güvenli gıda tüketilmesini hedeflediğini belirten Çelikten, “Tek sıkıntılı konu üreticinin buna hazırlıksız olması. Bunun nedeni de kuş griplerinden dolayı para kazanamaması, ihracatın düşmesi gibi nedenler.” dedi.

Çelikten, Afyonkarahisar’da şu anda günlük yaklaşık 14 milyon adet yumurta üretiminin yapıldığını, üreticiliğin ülkede parmakla gösterilecek seviyeye ulaştığını kaydetti. Çelikten, “Bölgemizin, potansiyel bölge olması, biyogüvenlik uygulamaları, iyi üretim uygulamaları, üretim koşulları, çevresel faktörler ve diğer üretim koşulları konusunda Afyonkarahisarlı üreticiler çok daha iyi konumda. Bazı istisnalar olabilir ancak yüzde 99 oranında Afyonkarahisar’da zaten olması gereken kalite standartlarında üretim yapılıyordu.” diye konuştu.

Çelikten, kurdukları 25 ortaklı şirketin ihracat şampiyonu olduğunu ve el değmeden tam otomasyon sistemiyle paketlenerek büyük alış veriş merkezlerine ulaştırıldığını dile getirdi. Çelikten, yumurtaya üretim tarihinin yazılacağından tüccarlarında artık daha taze mal tedarik ederek satış noktalarına ulaştıracağını, bu yüzden ürünlerin daha taze olarak tüketiciye sunulmuş olacağını kaydetti.

“YUMURTA ETİKET TARİHİNDEN 2 AY ÖNCEDE ÜRETİLMİŞ OLABİLİYORDU”

Kumartaşlı Yumurta Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Kumartaşlı da eskiden yumurtaların üzerine işletme numarası yazılıyordu, şimdi bunun yanına üretim tarihi ve son kullanma tarihi ilave edileceğini söyledi. Kumartaşlı, uygulama ile üreticinin, tüccarın elinde fazla yumurta tutma şansı olmayacağını belirtti. Kumartaşlı, stok yapılamayacağını, herkesin satabileceği kadar yumurta alacağından tüketicinin daha taze yumurta yiyebileceğini kaydetti.

Uygulamanın güvenilir yumurta üretim ve tüketimi açısından önemli olduğunu vurgulayan Kumartaşlı, “Eskiden tüccar yumurta stoku yapıp yumurta fiyatları yükselişe geçtiğinde düşük fiyattan paketleyip paketleme üzerine tarih vurabiliyordu. Yani yumurtanın alındığı tarih ile paketleme tarihi arasında farklı tarih olabiliyordu. Uygulama ile bunu yapması zorlaşıyor. Çünkü, 21 günlük süresi var. Şimdi üretildiği tarih ile paketlendiği tarihi aynı olmak zorunda. Buda tüketicinin gerçek üretim tarihi olan yumurtayı tüketmesi anlamına geliyor.” şeklinde konuştu.

Üreticinin eskinden ambalajın üzerindeki tarihine bakarak ürün aldığını ifade eden Kumartaşlı, fakat yumurtanın belki de iki ay önce üretilmiş olabileceğine dikkat çekti. Kumartaşlı, yeni uygulama ile bunun ortadan kalktığını anlattı. Piyasadaki yumurtanın yüzde 80’inin tüccarlar tarafından tedarik edildiğini ifade eden Kumartaşlı, sözlerini şöyle sürdürdü; “Bu adamlar en ucuz yumurtayı nereden bulabilirse oradan alıyordu. Bundan sonra en taze hangisiyse onu almaya çalışacak. Çünkü 21 günlük süresi var. Ve herkes yumurtayı ya bir merkezden yada kendi çiftliğini yaparak üretmek zorunda artık. Kendi markasıyla çalışabilen çok az firma var. Tüccar ön plana çıkıyor. Birçok üreticinin yumurtası da başka markalar adıyla satılıyor.”

Sektörün bu yasalarla disipline edilmiş olacağını belirten Kumartaşlı, yumurtanın pazarlaması ve tüketimi adına yaşananların sorunların yüzde 60 çözülebilir diye düşündüğünü anlattı. Kumartaşlı, şunları söyledi: “Bizim sektörde ciddi bir boşluktu. Birçok marka var, ancak yumurtayı almış kendi markasını oluşturmuş ama üretici değil. Tüketicinin gerçek üreticiyi tanıması lazım. Bir çok yerde bir çok marka var, bunların yumurta üretimiyle hiçbir ilgisi yok, ancak tüketiciler bunları markalarıyla üretici gibi algılıyorlar. Bu sürecin en büyük faydası bu olacak.”

UYGULAMA NELERİ KAPSIYOR?

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca hazırlanan, yumurtanın tekniğine uygun ve hijyenik şekilde paketlenmesi, muhafazası, depolanması, taşınması ve pazarlanmasında dikkate alınacak usul ve esasların düzenlediği, Türk Gıda Kodeksi Yumurta Tebliği yarından itibaren yürürlüğe girdi. Uygulamaya göre kümes ve işletme numarası ile yumurtlama tarihi üzerinde yazılmamış olan yumurtalar toptan veya perakende olarak satışa arz edilemeyecek. İşletme ve kümes numarası ile yumurtlama tarihi kümeste veya gerekli tedbirleri almak şartıyla aynı işletmeye ait tasnif veya paketleme tesisinde yazılacak. Kümes ve işletme numarası ile yumurtlama tarihi yazılmamış olan A sınıfı yumurta toptan veya perakende olarak satışa arz edilemeyecek. Yumurtanın son tüketim tarihi, yumurtlama tarihinden itibaren 28 günden fazla olamayacak. CİHAN